Wat weet jij van Guyana? Wees gerust als het antwoord ‘Uhm, was’dah? is. Dat geldt voor de meeste mensen die ik ben tegengekomen. ‘Is dat een eiland?’, ‘Ga je naar Afrika?’. Vrijwel niemand kent de Guianas (verzamelnaam voor Guyana, Suriname en Frans Guiana). Backpackers die het hele continent afreizen komen zelden in deze hoek. En zelfs de meeste Zuid-Amerikanen weten niet van het bestaan van dit Engelstalige Zuidamerikaanse land af.

Omgekeerd daarentegen, leert elke Guyanees al op jonge leeftijd over Nederland.

De Nederlanders waren namelijk de eersten om Guyana te koloniseren. Hoewel Columbus in 1498 Guyana al ontdekte, liet hij dit ontoegankelijke land links liggen. De Nederlanders vestigden zich in het begin van de zeventiende eeuw, en bleven ruim twee eeuwen. In eerste instantie werd er voornamelijk handel gedreven met de indianen. Al snel bleek dat deze indianen niet beschikten over de enorme voorraden goud waarop men hoopte en werden de eerste plantages aangelegd. Duizenden Afrikaanse slaven werden geïmporteerd om cacao, katoen, annatto (kleurstof) en suikerriet te verbouwen. In 1814 namen de Engelsen de macht over.

Nog altijd zijn er veel Nederlandse invloeden te vinden. Niet alleen de plaats- en wijknamen, zoals Vreed en Hoop, Vergenoegen, Den Amstel,  Uitvlugt, Werk-en-Rust en New Amsterdam, maar ook het afwateringssysteem van de hoofdstad Georgetown (Stabroek genoemd in de Nederlandse tijd). Georgetown ligt namelijk onder zeeniveau en is door de Nederlandse kolonisten voorzien van een dam en een kanalensysteem om het water buiten te houden. Ook de rest van de wilde moerassige kust, waar nu negentig procent van de bevolking woont, werd door de kolonisten drooggelegd en geschikt gemaakt voor landbouw.

De Nederlanders worden nog altijd gevreesd. Niet de Nederlanders van nu, maar de ‘Dutchman jumbies’ (geesten). Naar verluidt zijn deze geesten veel afschrikwekkender dan welke andere geesten  dan ook. Objecten geassocieerd met de Nederlanders van toen worden met rust gelaten. Zo staat er een Kapokboom in de dam om Georgetown die absoluut niet omgekapt mag worden vanwege de aanwezige Dutchman jumbies.

Sinds 1966 is Guyana onafhankelijk. Het land telt ongeveer 700.000 inwoners, en bijna evenveel Guyanezen wonen in het buitenland. Guyana heeft een overweldigende natuur, tachtig procent van het land is bedekt met vrijwel onaangetast regenwoud. De naam Guyana betekent ‘land van vele wateren’. Water zag ik bij Kaieteur. Maar ook in één van de vele rivieren die het land rijk is; de Essequibo rivier. Deze rivier is maar liefst 34 kilometer breed. Er liggen honderden eilanden in deze rivier, sommige groter dan Barbados. Op eilanden in deze rivier vind je nog restanten van de Nederlandse forten ‘Kijk-Over-Al’ en ‘Zeelandia’.

Guyana is rijk aan natuurlijke grondstoffen als goud, diamanten en bauxiet. Toch ademt Guyana niet bepaald een welvarende sfeer uit. Het huidige Georgetown geeft een verloederde indruk. Er staan de meest prachtige houten koloniale gebouwen, die, na een fikse opknapbeurt, zo naar de Efteling verplaatst kunnen worden. Maar de stad is vuil en verpauperd. Met open riolen en heel, heel erg veel afval. Hele bergen liggen er langs de weg en in het water. Af en toe worden er wat van die bergen (plastic) verbrand. De stad heeft wat mij betreft geen prettige sfeer. En de mensen lijken niet van plan om je een betere indruk te geven.

Na een twaalf uur durende reis met busjes en veerboot ben ik nu beland in Paramaribo!! Hierover natuurlijk later meer.